به روایت روابط عمومی بنیاد حامیان دانشگاه تهران از معرفی مجموعه جایزه حمایتی تحصیلی، این بار عاشقانه‌ای منحصر به فرد، در دل دانشگاه تهران را با هم خواهیم خواند. داستانی تلخ و شیرین از زندگی پرماجرای پروفسور مرتضی اسماعیلی و دکتر پروانه آزمایش‌فرد؛ با ما همراه باشید.
از کار صحرا تا دانشگاه یوتا
پروفسور مرتضی اسماعیلی در خانواده‌ای کشاورز و در یکی از محلات شهرستان دماوند، چشم به جهان گشود. در همان سال‌های ابتدایی زندگی از نعمت داشتن مادر، محروم شد اما آموخت که اراده‌ای پولادین داشته باشد: «در سال‌هاي اول زندگيم با كشاورزي آشنا شدم. ضمن اينكه كار صحرا مي‌كردم و به خانواده‌ام كمك مي‌كردم، درس هم مي‌خواندم؛ يعني قبل از ورود به دانشكده، گندم كاشتم و برداشتم كردم، سيب زميني و لوبيا كاشتم، وجين كردم و شخم زدم، نه براي تفريح، بلكه كار كردم حتي چه پنهان، مزد هم گرفتم.»
جوان پرتلاش دماوندی تحصیلاتش را با نمرات عالی تا درجه کارشناسی ارشد در رشته علوم کشاورزی، گرایش دفع آفات ادامه داد. تمام اعضای دانشکده از پشتکار بسیار او می‌گفتند و از اینکه از تک‌تک دقایقش، مفیدترین استفاده را می‌کرده است؛ هر روز که او را می‌دیدند، دانش و سخنان بیش‌تر و تازه‌تری برای گفتن داشته و همیشه خوش‌اخلاق و ساده‌پوش بوده‌است.
در سال 1339 طبق قراردادی که بین دانشگاه تهران و یوتا منعقد می‌گردد، افراد برتری مانند پروفسور اسماعیلی عازم آمریکا می‌شوند تا با فنون نوین علوم کشاورزی آشنا شوند. ایشان در نهایت، دکترای خود را در رشته حشره‌شناسی و با تحسین اساتید دانشگاه یوتا، اخذ می‌کند به کشور باز می‌گردد تا به عنوان استاد دانشگاه تهران مشغول به کار شده و البته با هم‌سفر زندگی‌اش آشنا شود.
پروانه‌ای زیبا برای یک زندگی پر از عشق و نیکی
دکتر پروانه آزمایش‌فرد در خانواده‌ای علاقه‌مند به علم و تحصیل، در تهران به دنیا آمد. پس از قبولی در کنکور با رتبه عالی، به دلیل علاقه‌اش به حوزه کشاورزی، کارشناسی رشته علوم کشاورزی و کارشناسی ارشد گیاه‌پزشکی را از دانشگاه تهران گرفت. این بانوی بزرگوار از هدف متعالی خود میگوید، از اینکه چیزهای بسیار مهم‌تر و ارزشمندتری از پول و مقام وجود دارند که آدمی شایسته آن‌هاست؛ همین طرز تفکر زیبا باعث آشنایی ایشان با پروفسور اسماعیلی، در بهار 1343 و در یکی از تورهای علمی دانشکده می‌شود.
دکتر آزمایش‌فرد، در دوران دانشجویی ارشد با استاد اسماعیلی ازدواج می‌کند. تمام اعضای دانشکده از این اتفاق زیبا بسیار خوشحال می‌شوند و در جشن عروسی با هدایای مختلف حضور پیدا می‌کنند.
لذت چشیدن مزه علم
این زوج پرتلاش به تحقیقات علمی خود ادامه می‌دهند. پروفسور اسماعیلی پس از گرفتن فوق دکترای رشته ترویج و آموزش کشاورزی از دانشگاه کانزاس در سال 1349 و فوق دکترای رشته مدیریت کنترل از دانشگاه کالیفرنیا در سال 1353، به درجه استاد ممتازی دانشگاه تهران می‌رسد و باز هم به طرز خستگی‌ناپذیری در کنفرانس و رویداد‌های علمی گوناگون در نقاط مختلف دنیا شرکت می‌کند، طوری که هم‌کاران و دانشجویانش او را اقیانوس علوم کشاورزی ایران می‌نامند که هر لحظه به معلوماتش اضافه می‌شود.
دکتر آزمایش‌فرد هم‌زمان با حضور پروفسور اسماعیلی در آمریکا و با تشویق و یاری‌های فراوان ایشان، برای گرفتن درجه دکترا راهی دانشگاه منهتن می‌شود. ایشان نیز در کنگره‌های مختلف بین‌المللی شرکت کرده و پژوهش‌های ارزشمندی انجام می‌دهد که نتایج آن‌ها در قالب کتاب‌های مختلف، منتشر شده و به منابع دانشجویان تبدیل می‌شود.
یک حادثه تلخ
در جاده تهران – کرج و راه بازگشت از دانشکده کشاورزی، بر اثر حرکات نمایشی و سرعت غیرمجاز چند جوان، تصادفی تلخ اتفاق افتاد؛ کتف دکتر آزمایش‌فرد به سختی شکست و استاد مرتضی اسماعیلی، این دانشمند وارسته و بزرگوار در 12 اسفند سال 1376، در حالی که تا آخرین روز عمرش در تلاش برای حمایت از دانشجویان و فعالیت علمی بود، از دنیا رفت.
خانواده استاد، مقصران حادثه را به طور کامل بخشیدند زیرا معتقد بودند اگر ایشان زنده بود، با خوی والایی که داشت، حتما همین کار را انجام می‌داد. این‌گونه است که منش نیک انسان‌های خودساخته، حتی پس از مرگ‌شان بر شکوه شخصیت آن‌ها می‌افزاید.
زوجی با چند هزار فرزند
دکتر پروانه آزمایش‌فرد که اکنون استاد تمام بازنشسته دانشکدگان کشاورزی دانشگاه تهران است میگوید: همسرم همیشه می‌گفت ما به غیر از این سه فرزند، هزاران فرزند دیگر داریم که باید برای پیشرفت آن‌ها تلاش کنیم. او حتی غیر از زمان حضورش در دانشگاه و در اوقات استراحتش، با ذوق و شوق فراوان تحقیقات و مقالات دانشجویانش را بررسی می‌کرد و برای گردش‌های علمی گوناگون برنامه می‌ریخت.
استاد آزمایش‌فرد اکنون ادامه‌دهنده این راه است؛ ایشان نیز در بین دانشجویانش محبوبیت بسیاری دارد، طوری که بعد از سال‌ها با آن‌ها در ارتباط است و بدون چشم‌داشت مالی در راه کسب علم، از آن‌ها حمایت می‌کند.
از ایران، برای ایران
استاد اسماعیلی و استاد آزمایش‌فرد علی‌رغم فرصت‌های بسیار خوبی که برای زندگی و ادامه فعالیت‌های علمی در خارج از کشور داشتند، ماندن در ایران را ترجیح دادند. هر دو بزرگوار حتی از سرمایه شخصی خود برای پیشرفت علوم کشاورزی ایران هزینه کردند و سفرهایی، در شرایط سخت، به نقاط مختلف و حتی دورافتاده ایران برای شناسایی آفات مختلف داشته‌اند.
این زوج دغدغه‌مند از رفاه و آرامش خویش گذشتند و بسیاری از لذات را نادیده گرفتند تا برای ایران تلاش کنند. از پروفسور اسماعیلی نقل می‌شود که در فراوانی مشکلات، همه می‌توانند گله کنند اما آن‌هایی که فشار دشواری‌ها را تبدیل به پیشرانه پیشرفت می‌کنند، نقش اصلی بهبود وضعیت را بازی می‌کنند.
استاد آزمایش‌فرد نیز از علاقه‌اش به ایران و مردمش میگوید و از اینکه در خارج از کشور، تنها بیش‌تر از دو ماه نمی‌تواند دوام بیاورد حتی با وجود اینکه کنار نزدیکانش باشد.
جایزه حمایتی تحصیلی زنده‌یاد پروفسور اسماعیلی و دکتر آزمایش‌فرد
حمایت از دانشجو و دانشگاه برای این خانواده فرهیخته و بزرگوار اصلی همیشگی است. خانم دکتر آزمایش‌فرد میگوید که همواره به فرزندانش توصیه می‌کند که حمایت از دانشگاه تهران، بعد از او هم ادامه پیدا کند. علاوه بر پیشرفت علم و دانش در ایران‌زمین، خواسته استاد آزمایش‌فرد از اهدای این جایزه حمایتی تحصیلی به دانشجویان برتر، تکریم نام و یاد همسر عزیزش بوده‌است.
اگر قصد برقراری ارتباط تلفنی با بنیاد را دارید، کافیست از طریق شماره تلفن همراه 09052112923 و یا شماره 88390459-021 داخلی 111 با ما تماس بگیرید تا همکارانمان در سریع‌ترین زمان ممکن و با افتخار راهنمایتان باشند.
برای خواندن مطالب بیش‌تر و جذاب‌تر و همراهی با ما در حمایت از نهاد علم و دانشجویان، صفحات بنیاد حامیان دانشگاه تهران در فضای مجازی را دنبال نمایید.
برای ورود به صفحه جایزه حمایتی تحصیلی بنیاد حامیان دانشگاه تهران: کلیک کنید
برای ورود به کانال تلگرام بنیاد حامیان دانشگاه تهران: کلیک کنید
برای ورود به صفحه اینستاگرام بنیاد حامیان دانشگاه تهران: کلیک کنید
برای ورود به کانال واتساپ بنیاد حامیان دانشگاه تهران: کلیک کنید
نویسنده: محمدامین جراح
گرافیست: یکتا قربانی
