همایون صنعتی‌زاده در سال ۱۳۰۴ در تهران به دنیا آمد. پدرش عبدالحسین صنعتی‌زاده از اولین رمان‌نویسان ایرانی بود و او را به عنوان پدر رمان تاریخی ایران می‌شناسند. مهم‌ترین اثر او «مجمع دیوانگان» نام دارد. پدر بزرگ همایون، علی‌اکبر صنعتی‌زاده بنیان‌گذار پرورشگاه صنعتی کرمان و مردی خیّر بود. مادر همایون، قمر تاج دولت‌آبادی، کوچک‌ترین دختر میرزا هادی دولت‌آبادی و خواهر یحیی دولت‌آبادی، شاعر و خوش‌نویس و نویسنده‌ی وقایع مشروطیت بود. همایون کودکی خود را در ظهر کرمان و نزد پدربزرگ و مادربزرگش سپری کرد. دوران متوسطه را در دبیرستان البرز به تحصیل مشغول شد. در همین مدرسه و همین زمان بود که با ایرج افشار آشنا شد.
در میانه‌ی تحصیل و در کوران حوادث شهریور ۱۳۲۰ تحصیل در دبیرستان البرز را رها کرد و به کرمان بازگشت و به کار و پیشه پرداخت و در پرورشگاه به یاری پدرش پرداخت. بعدها دیپلم خود را از اصفهان گرفت. پدر و مادرش علاقه‌مند بودند که او به دانشگاه برود اما همایون هیچ‌گاه به دانشگاه نرفت و بازار و تجارت‌خانه را برگزید. همایون صنعتی‌زاده در گفت‌وگویی این دوره را این‌گونه شرح می‌دهد: «دبیرستان را به پایان نبردم. شهریور ۱۳۲۰ شد. شهر شلوغ شد. مملکت وضعش خراب شد. بعد از مرگ پدربزرگ (۱۳۱۸)، پدر، مادربزرگ را آورده بود تهران. شهریور ۲۰ که شد من و مادربزرگ را برگرداند کرمان. چون اینجا امن‌تر بود. از همان وقت من مأمور کارهای پرورشگاه بودم. خیلی هم وضع بد بود. هیچ چیز گیر نمی‌آمد. قحطی بود. مشکلات زیاد بود.»
همایون صنعتی‌زاده در طول مدت دوران پهلوی در انتقال بسیاری از نهادهای وابسته به فرهنگ به ایران پیش‌رو بود. او در دوره‌ای مسئول برنامه سوادآموزی به بزرگ‌سالان یا همان چیزی که به «اکابر» نام برده می‌شد بود. از فعالیت‌های مهم صنعتی‌زاده می‌توان به ایجاد موسسه انتشارات فرانکلین در ایران اشاره کرد. مرکز موسسه انتشارات فرانکلین در آمریکا و در شهر نیویورک است و سرمایه‌ی آن کمک‌های خیریه‌ای است که کمپانی‌های بزرگ به موسسات عام‌المنفعه و خیریه و فرهنگی می‌کنند. کار فرانکلین با آماده‌سازی کتاب‌ها برای انتشار آغاز شد و برای اولین بار عمل ویرایش و تولید فنی کتاب (صفحه‌آرایی، نمایه‌سازی، طراحی جلد و غیره) به شکل نوین در آن انجام گرفت. حدود ۷۰۰ جلد کتاب توسط مؤسسه انتشارات فرانکلین به دانشگاه تهران اهدا شد.
از دیگر کارهای بزرگ همایون صنعتی‌زاده می‌توان به کاغذسازی پارس هفت‌تپه، کشت مروارید در جزیره‌ی کیش، گلاب زهرا اشاره کرد. یکی دو سال پیش از انقلاب، صنعتی‌زاده به کرمان کوچ کرد و در ملک پدری‌اش در لاله‌زار کرمان به کاشتن گل محمدی و دایر کردن دستگاه‌های گلاب‌گیری پرداخت. گلاب زهرا نام کارخانه‌ی تولید گلاب و روغن است که در کرمان توسط صنعتی‌زاده و همسرش شهین‌دخت سرلتی و در سال ۱۳۵۸ آغاز شد. این کارخانه اولین واحد تولیدی‌ای است که توانست گواهی‌نامه‌ی ارگانیک در تولید گلاب و روغن دریافت کند.
همایون صنعتی‌زاده در روز چهارم شهریور ۱۳۸۸ در سن ۸۴ سالگی در کرمان درگذشت.
یاد و نامشان گرامی باد
