به روایت روابط عمومی بنیاد حامیان دانشگاه تهران، در طول تاریخ، اندیشه انجام بهترین کار خیر ممکن، برای کاستن از مشکلات متعدد، در ذهن بسیاری از ما وجود داشته و دارد؛ بارها دلمان خواسته تا یک‌بار برای همیشه، روشی مناسب برای درمان ریشه مشکلات بیابیم؛ روشی که بیش‌ترین بهره‌وری و بهترین نتیجه را به ارمغان آورد و کام همه را شیرین کند. حالا که در حال خواندن این مطلب هستید یعنی چنین دغدغه‌ای داشتید و این افتخار و توفیقی بس بزرگ است! پس با ما همراه باشید تا یک‌بار برای همیشه، در راهی دلپذیر و پر از زیبایی قدم بگذاریم و از دیدن تصویر تماشایی‌اش در آئینه آینده لذت ببریم.
درمان ریشه درخت مشکلات
انجام هر نوع کار خیری قابل ستایش است اما با بسیاری از آن‌ها، تنها می‌توان شاخه‌های درخت مشکلات را هرس کرد، شاخه‌هایی که در آینده دوباره رشد خواهند کرد. انجام اصولی و هدفمند کار خیر نیاز به تفکر بنیادی و بلندمدت دارد؛ کمک کردن به نهاد دانش و پیش‌بردن مرزهای علم می‌تواند درخت مشکلات را از ریشه درمان کند. چرا؟ علم زایا و پویاست؛ با راه‌اندازی و تقویت مستمرش، مصرانه و خودبسنده‌وار پیش خواهد رفت و راه پیشرفت‌هایی باورنکردنی را خواهد گشود.
بهترین کار خیر
جالب است بدانید کشورهایی که پیشرفتی نسبی را به چنگ آورده‌اند، آمار قابل‌توجهی در نیکوکاری در زمینه علم هم داشته‌اند! چند صد سال پیش، مردم خیرخواه‌شان با حس انجام وظیفه انسانی و دینی، در قالب بهترین کار خیری که به نظرشان می‌رسیده، زمین و دارایی‌هایشان را برای تاسیس دانشگاه و مراکز علمی وقف کرده‌اند. شاید بهتر باشد به سراغ یک مثال عینی برویم تا ارزش چنین کار برایمان بیش‌تر هویدا شود.
ساختن بهترین دانشگاه جهان با وقف!
دانشگاه هاروارد تقریبا 400 سال پیش توسط جمعی از خیرین ساخته‌شد. از این جمع، ظاهرا کشیشی جوان به نام جان هاروارد، بیش‌ترین میزان سخاوت را داشته (وقف زمین و اهدای نیمی از سرمایه‌اش و 400 جلد کتاب) و به همین دلیل، آن کالج را که در ابتدا مخصوص تربیت روحانیون موحد بوده، هاروارد نامیدند.
سردر این دانشگاه، دارای لوحی با این محتواست: «چون خداوند به سلامت ما را به سرزمین نیوانگلند رسانید، به یاری او خانه‌های خود را ساختیم و برای ادامه زندگانی خود وسایلی برانگیختیم و مکان‌های مناسبی برای پرستش پروردگار پی‌افکندیم و به تشکیل یک دولت غیرنظامی همت گماشتیم. اما آرزوی بزرگی را که در قلب خود می‌پروراندیم و در پی تحقق آن روزشماری می‌کردیم، آموزش و پرورش بود که سعادت جاودانه در پی داشت. ما نمی‌خواستیم که دیو بی‌سوادی در کلیساها به جای ماند و کشیشان ما در تاریکی نادانی به سر برند.»
نتایج انجام کار خیر در زمینه علم
کمک‌ها به دانشگاه هاروارد مستمر بوده و همین باعث تبدیل‌شدنش به ثروتمندترین دانشگاه جهان شده‌است. هاروارد در تربیت انسان‌های قدرتمندی که برای مردم رفاه و سلامتی و شادی به ارمغان بیاورند، همواره سرآمد بوده؛ در میان تمام دانشگاه‌های جهان، بیش‌ترین میزان دانش‌آموخته‌هایی که برنده جایزه نوبل (161 نفر) و مدال فیلدز (18 نفر) شده‌اند، متعلق به دانشگاه هاروارد بوده‌است.
روزی جان هاروارد جوان و نیک‌اندیش 400 جلد کتاب را به مرکز موردعلاقه‌اش اهدا کرد و حالا این دانشگاه با پشتوانه بهترین کار خیر، دارای حدود 20 میلیون جلد کتاب و یکی از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های دانشگاهی جهان است.
آماری جذاب و آموزنده!
45 درصد از درآمدهای دانشگاه هاروارد از راه نیکوکاری تامین می‌شود، که از این میزان 36 درصدش مربوط به درآمدهای حاصل از موقوفات (بیش از 14000 عدد موقوفه) است. طبق گزارش رسمی ارائه‌شده توسط دانشگاه هاروارد، 94 درصد کمک‌های مالی‌ای که به دانشجوها پرداخت می‌شود، از محل حمایت‌های مردمی مانند موقوفات و هدایا است.
علاوه بر بخش نیکوکاری و وقف، مبلغ 486 میلیون دلار که تشکیل‌دهنده 8 درصد درآمد دانشگاه است از هدایا تامین شده؛ نکته جذاب و قابل توجه‌تر این‌که بیش‌تر هدایا مربوط به کمک‌های کوچک و جزئی مردم عادی بوده (به طور میانگین، هر نفر 157 دلار). این تاثیر حتی کوچک‌ترین کمک‌ها را در به وجود آمدن جریان عظیمی از نیکی و زیبایی نشان می‌دهد
حاصل شگفت‌انگیز تفکر بلندمدت
دانشگاه هاروارد تلاش کرده تا با قرار دادن موقوفاتش در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلف، از آن‌ها بیش‌ترین بهره ممکن را ببرد. همین باعث‌شده تا این موقوفات در عین حفظ ارزش خود، سودرسانی مستمر داشته باشند. ارزش تمام این صندوق‌ها، طبق گزارش سال مالی 2023 دانشگاه هاروارد، چیزی حدود 51 میلیارد دلار (2 هزار و 500 هزار میلیارد تومان یا به عبارتی 2 هزار و 500 همت!) است. این مبلغ هنگفت و شگفت‌انگیز به‌مرور و با سرمایه‌گذاری و انباشته‌شدن موقوفات و هدایا به وجود آمده‌است.
برای توضیح بیش‌تر باید مفهومی به نام نرخ بازده وقف (Endowment Return Rate) را شرح دهیم. طبق گزارشات مالی دانشگاه هاروارد، این نرخ در سال 2023 مثبت و 2.9٪ بوده‌است که یعنی با وجود صرف 2 میلیارد و 200 میلیون دلار از سود حاصل از صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای تامین هزینه‌های دانشگاه، نه‌تنها از ارزش موقوفات کاسته نشده بلکه با کسب بازدهی‌های مختلف مانند (سود سهام و اوراق گوناگون و سپرده بانکی) و افزایش هدایا و موقوفات، بر آن افزوده شده‌است!
اگر این روند ادامه‌دار باشد و اتفاق خاصی برای دانشگاه رخ ندهد، این میراث عظیم و ارزشمند که حاصل نیک‌اندیشی انسان‌هایی خردمند و بلندطبع بوده‌است، برای ده‌ها سال به بهترین شکل، پیشرفت و رفاه دانشگاه هاروارد و دانشجویانش را تضمین می‌کند. یک بازی برد برد که با کم‌ترین هزینه، بر سرمایه معنوی و مادی تمام ارکان جامعه افزوده و به صورت خودکار بسیاری از مشکلات را رفع می‌کند.
وقف و نیکوکاری در ایران
در ایران، نیکوکاری در زمینه علم، مخصوصا وقف، پیشینه پرباری دارد. برای مثال می‌توان به ربع رشیدی که 750 سال پیش توسط خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی، وزیر مقتول ایلخانان مغول، ساخته شد اشاره کرد. با تدبیر خواجه، بودجه این شهرک دانشگاهی بزرگ و باارزش، از درآمدهای موقوفات گوناگونی که در سراسر ایران داشت، تامین می‌شد.
ربع رشیدی که در حومه تبریز قرار داشت، دارای چهار دانشکده، کتابخانه‌ای عظیم، بیمارستان، کارگاه‌های مختلف، مسجد، کاغذسازی و … بود. دانشمندان و دانشجویان مختلف در رشته‌های متنوع، از سراسر دنیا در ربع رشیدی حضور داشتند. طبق آمارها، این شهرک دانشگاهی، در دوران اوج خود بیش از 2 هزار دانشجو را در خود جای می‌داده است.
سنت نیک کمک به نهاد علم در ایران تا کنون ادامه پیدا کرده و بیش‌ترین پشتیبانی‌ها همواره به دانشگاه تهران، به عنوان نماد آموزش عالی کشور، رسیده است.
برای حمایت از دانشجو و دانشگاه
بنیاد حامیان دانشگاه تهران یک موسسه غیردولتی و عام‌المنفعه است که تنها پشتوانه‌اش حمایت نیکوکاران نیک‌اندیش و قلب پر از مهر مردم می‌باشد. حامیان ما، با تمام خلوص نیتی که دارند، از دانشجوهای عزیز ایران‌زمین و دانشگاه تهران حمایت می‌کنند تا در مراحل بعد، قدمی کوچک در راه پیش بردن مرزهای علم و پیشرفت ایران هم برداشته باشند. در واقع بنیاد تنها واسطه‌ایست تا مردم با خیال راحت و اعتماد کامل بتوانند کمک‌هایشان را به دست آینده‌سازان این سرزمین برسانند.
ما راه‌های متنوعی برای حمایت از دانشجوهای پرتلاشمان داریم از جمله: بورسیه دانشجویان مستعد و برتر، صندوق سرمایه‌گذاری نیکوکاری دانشگاه تهران و جایزه حمایتی تحصیلی.
بورسیه بنیاد حامیان دانشگاه تهران
در طی 9 سال فعالیت مستمر بنیاد، تا کنون بیش از 14960 دانشجو مستعد و برتر در 9 دوره توسط خیرین نیک‌اندیش دانشگاه تهران بورسیه شده‌اند. ورای اعداد و ارقام موجود، اینجا مقدار بی‌شماری امید و دغدغه و عشق برای حال خوب و پیشرفت دانشجویان این سرزمین وجود دارد.
همیشه در بنیاد حامیان دانشگاه تهران به این افتخار می‌کنیم که زیباترین و نیک‌ترین اندیشه‌ها، از بین مردم، ما را همراهی کرده‌اند و لذت ساختن آینده‌ای دلپذیر برای فرزندانمان را داشته‌ایم. علاوه بر این‌ها بنیاد حامیان دانشگاه تهران افتخار ایجاد اشتغال و حمایت از همت‌های بلند دانشجویان عزیز نابینا و دارای معلولیت را داشته و همواره تلاش کرده تا فرهنگ نیکوکاری در زمینه علم را گسترش دهد.
صندوق سرمایه‌گذاری نیکوکاری دانشگاه تهران
این صندوق به عنوان اولین صندوق نیکوکاری دانشگاهی با هدف جمع‌آوری سرمایه از خیرین نیک‌اندیش و صرف تمام یا بخشی از منافع در امور نیکوکارانه در تاریخ 1393/02/29 تاسیس شد. تاکنون، اندوخته این صندوق با مدیریت اجرایی بنیاد حامیان دانشگاه تهران و حمایت بیش از 1730 خیر نیک‌اندیش، از مرز 10 میلیارد تومان عبور کرده است.
جایزه حمایتی تحصیلی، یک حمایت جذاب!
جایزه حمایتی تحصیلی از سال 1398 در بنیاد حامیان دانشگاه تهران و با نیت نیک و یاری اعضای هیئت علمی این دانشگاه، در انواع مختلف به دانشجویان مستعد اهدا شد و پس از آن در میان دوستداران دانشگاه تهران نیز رواج یافت.
شما هم می‌توانید در قالب تفاهم‌نامه، یک جایزه حمایتی تحصیلی ایجاد کنید؛ مبلغ اهدایی در صندوق نیکوکاری دانشگاه تهران سرمایه‌گذاری می‌شود و منافع حاصل از آن، می‌تواند، به نام خودتان، در قالب جایزه، حمایت از پایان‌نامه‌ها و تحقیقات، خرید تجهیزات و ملزومات به دانشجویان مستعد دانشگاه تهران تعلق گیرد؛ این سرمایه‌گذاری در راستای ایجاد پایدارترین و بیش‌ترین جریان حمایتی ممکن برای دانشجویان عزیز ایران زمین است.
حس خوب و لذت‌بخش هوشمندانه موثر بودن
بیایید تا با انجام بهترین کار خیر، طرح تصویر آینده را با خرد و هوشمندی‌ای مثال‌زدنی ترسیم کنیم و با احساسات خالص و زیبایمان به آن نقش و نگاری جذاب و مسحورکننده ببخشیم؛ تا ذرات وجودمان با رسوخ در هستی چونان نسیمی بهاری بر غنچه‌های آینده بوزد و سربلندانه، گره‌گشایی کند:
چو غنچه گرچه فروبستگیست کارِ جهان تو همچو بادِ بهاری گره گشا می‌باش
اگر قصد برقراری ارتباط تلفنی با بنیاد را دارید، کافیست از طریق شماره تلفن همراه 09052112923 و یا شماره 88390459-021 داخلی 111 با ما تماس بگیرید تا همکارانمان در سریع‌ترین زمان ممکن و با افتخار راهنمایتان باشند.
برای خواندن مطالب بیش‌تر و جذاب‌تر و همراهی با ما در حمایت از نهاد علم و دانشجویان، صفحات بنیاد حامیان دانشگاه تهران در فضای مجازی را دنبال نمایید.
برای ورود به صفحه جایزه حمایتی تحصیلی بنیاد حامیان: کلیک کنید
برای ورود به کانال تلگرام بنیاد حامیان: کلیک کنید
برای ورود به صفحه اینستاگرام بنیاد حامیان: کلیک کنید
برای ورود به کانال واتساپ بنیادحامیان: کلیک کنید
منابع:
- Financial Report Fiscal Year 2023 (PDF). Harvard University.
- Samuel Eliot Morison (1968). The Founding of Harvard College. Harvard University Press. Archived from the original on April 14, 2021. Retrieved October 17, 2020.
- Academic Ranking of World Universities – Harvard University Ranking Profile. Shanghai Ranking Consultancy.
- سایت دانشگاه هاروارد: www.harvard.edu
- مشکور، محمدجواد (1348). ربع رشیدی، هنر و مردم، شماره 84
- حافظ، شمس‌الدین محمد (1320). دیوان خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی، تصحیح محمد قزوینی و قاسم غنی، تهران: چاپ سینا.
پژوهشگر و نویسنده: محمدامین جراح
گرافیست: یکتا قربانی
